نماز عيد فطر،با معنويت خاصي که دارد،دل ها را متوجه خداميکند،حالت توبه و استغفار در دلها ايجاد ميسازد و مستحب است که انسان،پيش از نماز عيد،غسل کند،دعاهاي خاصي را بخواند،و درفضاي باز و در زير آسمان به نماز بايستد .امام رضا(ع)ميفرمايد :
« انما جعل يوم الفطر العيد،ليکون للمسلمين مجتمع ايجتمعون فيه و يبرزون لله عز و جل فيمجدونه علي ما منعليهم، فيکون يوم عيد و يوم اجتماع و يوم زکوة و يوم رغبة و يوم تضرع » [1]
خداوند،روز فطر را بدين سبب«عيد»قرار داد، تامسلمانان،مجمعي داشته باشند که در آنروز،جمع شوند و دربرابر خداوند،بخاطر منتها و نعمت هايش،به تمجيدو تعظيم بپردازند،پس آنروز،روز عيد و تجمع و زکات ورغبت و نيايش است .در اين حديث شريف،فلسفه اين نماز و عيد را در محورهاي زير،بيانکرده است :
1- اجتماع و گردهمايي
2- زکات و رسيدگي به فقرا
3- رغبت و گرايش به خدا
4- تضرع و ناليدن به درگاه پروردگار
و اينها،هم ناظر به بعد معنوي و عرفاني اين نماز و مراسم عبادياست،هم توجه به آثار اجتماعي و فوائدي دارد که به مردم ميرسد و مردمبا پرداخت«زکات فطره»،بينوايان مستمند را به نوايي مي رسانند و به يک لحاظ،از نظر تامين معاش محرومان،عيد فطر،:«عيد فقرا»محسوب ميشود [2] .
______________________________________
[1] وسائل،ج 5 ص 141،من لا يحضر،ج 1 ص 522 .
[2] پرتوي از اسرار نماز ، قرائتي، محسن.